بانوی کویر

​تفاوت مکتب انبیا با مکاتب فلسفی

🔹 یک فرق مکتب انبیا با مکاتب فلسفی این است که مکاتب فلسفی کلاس خصوصی است و یک منطق یکنواخت دارد، برخلاف منطق انبیا. در مکتب انبیا این اصل هست که «امرنا ان نکلم الناس علی قدر عقولهم‏» [ما امر شده‌ایم که به اندازه فهم و درک مردم با آنها صحبت کنیم]، اما در مکاتب فلسفی این اصل نیست، زیرا درِ مکاتب انبیا به روی همه باز است به خلاف مکاتب فلسفی که این در فقط به روی عده معین که در حد معین هستند باز است.

🔸 می‌گویند بر سر در مدرسه و باغ معروف افلاطون نوشته بود: هرکس که هندسه نخوانده است حق ورود ندارد. اما بر سر در مدرسه انبیا چنین تابلویی نیست، و به همین جهت فیلسوف به اندازه عقل خودش حرف می‌زند و پیغمبر به اندازه ظرفیت مستمع. از این روست که سخن فیلسوف یکنواخت است بر خلاف سخن پیغمبر.

🔹 بهترین شاگردان فلاسفه آنها هستند که از لحاظ زمان به آنهانزدیکترند، اما انبیا برعکس: رب حامل فقه لیس بفقیه [چه‌ بسا حامل علمی که خود فهم‌ عمیقی از آن ندارد].

این خود یک اصل از اصول اجتهاد و استنباط است که توجه به آن در کیفیت استنباط تأثیر دارد.

📗 استاد مطهری، یادداشتها، ج۲، ص۳۰۳